СПИД жана ВИЧ жөнүндө түшүнүк
СПИД (Синдром приобретенного иммунного дефицита) - бул ВИЧ (Вирус иммунодефицита человека) инфекциясынын акыркы стадиясы. ВИЧ вирусу адамдын иммундук системасына таасир этип, аны башка ооруларга каршы турууга жөндөмсүз кылат. Бүгүнкү күндө ВИЧ/СПИД диагнозу менен жашаган адамдар үчүн бир нече күчтүү дары-дармектер бар.
Заманауи дары-дармектердин таасири
Заманауи антиретровирустук терапия (ART) ВИЧтин репликациясын басаңдатып, вирус жуккан адамдардын жашоо сапатын жана узактыгын жакшыртууга мүмкүнчүлүк берет. Бул дары-дармектер вирус жуккан адамдардын иммундук системасын колдойт жана алардын жашоосун нормалдаштыргандай кылат.
Дары-дармектердин түрлөрү
Заманауи дары-дармектер төмөнкү топторго бөлүнөт:
- Нуклеозиддик жана нуклеотиддик обрат транскриптазалар (NRTIs)
- Нуклеозиддик эмес обрат транскриптазалар (NNRTIs)
- Протеаза ингибиторлору (PIs)
- Интеграза ингибиторлору (INIs)
- ВИЧтин киришин бөгөттөөчү дары-дармектер (Fusion inhibitors)
Дары-дармектердин пайдалары
Антиретровирустук терапиянын негизги пайдалары:
- Вирус жуккан адамдардын жашоо узактыгын жана сапатын жакшыртуу.
- Вирус жуккан адамдардын канында вирус жоголуп, аны башкаларга жугузуу тобокелдигин азайтуу.
- Иммундук системаны колдоо жана башка оорулардын алдын алуу.
Күнүмдүк жашоодо дары-дармектерди колдонуу
ВИЧ/СПИД менен жашаган адамдар дары-дармектерди үзгүлтүксүз колдонушу керек. Бул дары-дармектерди так жана берилген убакта ичүү өтө маанилүү. Ар бир дары-дармек өз убагында колдонулганда гана натыйжалуу болот.
Эмне кылуу керек?
Эгер сиз ВИЧ менен диагноз коюлган болсоңуз, анда төмөнкү аракеттерди жасоону сунуш кылабыз:
- Дары-дармектерди так колдонуу.
- Дарыгер менен катар сүйлөшүү, медициналык текшерүүлөрдү өткөрүү.
- Жашоо стилиңизди жакшыртуу: туура тамактануу, физикалык активдүүлүк, стресстен качуу.
- Жан дүйнөңүздү колдоо: психологиялык жардам алуу.
Жыйынтык
Күчтүү СПИДге каршы дары-дармектердин жардамы менен ВИЧ менен жашаган адамдар өздөрүнүн жашоосун толук кандуу жана активдүү өткөрө алышат. Заманауи медицина аркылуу тагдырды кайра колго алып, ден-соолукка жана жашоого болгон оптимизмди жогорулатууга мүмкүнчүлүк бар.